By Ng Linh Ng. Hiệp định thương mại song phương việt Nam – EU chính thước được ký kết , nghị định 111/2020 NĐ-CP đi vào hiệu lực. Hàng xuấ...
By Ng Linh Ng.
Hiệp định thương mại
song phương việt Nam – EU chính thước được ký kết , nghị định 111/2020 NĐ-CP đi
vào hiệu lực. Hàng xuất từ Việt Nam sẽ được hưởng ưu đãi về thuế. Tuy nhiên ở
chiều ngược lại Theo Hiệp định EVFTA, Việt Nam cam kết xóa bỏ thuế nhập khẩu
đối với 48,5% số dòng thuế, tương đương 64,5% kim ngạch xuất khẩu của EU ngay
khi Hiệp định có hiệu lực. Tiếp đó, sau 7 năm, 91,8% số dòng thuế tương đương
97,1% kim ngạch xuất khẩu từ EU được Việt Nam xóa bỏ thuế nhập khẩu. Sau 10
năm, mức xóa bỏ này tương ứng là 98,3% số dòng thuế và 99,8% kim ngạch xuất
khẩu của EU. Khoảng 1,7% số dòng thuế còn lại của EU ta áp dụng lộ trình xóa bỏ
thuế nhập khẩu dài hơn 10 năm hoặc áp dụng TRQ theo cam kết WTO.
Điều đó đồng nghĩ với
việc các DN thường xuyên nhập hàng từ EU cũng sẽ có cơ hội cắt giảm chi phí
thuế thông qua ưu đãi về thuế theo EVFTA.
Tuy vậy do chưa hiểu
hết về nội dung, nhiều DN còn bở ngỡ về vấn đề này, và chưa biết cách xử lý hồ
sơ để tận dụng những ưu đãi trên. Bình thường lâu nay nhập khẩu chúng ta vẫn
quen sử dụng các loại C/O theo form (Form E, form D, form AI, AK, VK…) để giảm
thuế. Tuy nhiên châu Âu có vẻ không thích formal như các nước châu Á, hơn nữa
chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa C/O form EUR1 hầu như chỉ sự dụng nội khối
EU. Nên hầu hết các nước châu Âu từ chối cấp C/O form EUR1 cho bên mua, và thay
vào đó sử dụng chứng từ ‘’tự chứng nhận xuất xứ hàng hóa’’ theo hiệp định để
thay thế việc cấp C/O . Vậy chứng từ thay thế đó như thế nào, có đơn giản hơn
không và cách thức sử dụng như nào trong thực tiễn, mình sẽ đi sâu bên dưới.
Trước tiên làm rõ 2 vấn
đề:
Thứ nhất : Chứng từ tự
chứng nhận xuất xứ hàng hóa
Về hình thức chứng từ
chứng nhận xuất xứ hàng hóa trong khuôn khổ Hiệp định EVFTA: thực hiện theo quy
định tại khoản 2 và khoản 3, Điều 24, Thông tư số 11/2020/TT-BCT, diên giải cụ
thể hơn trong CV: 7735/TCHQ-GSCL cụ thể:
"Nhà xuất khẩu tự
chứng nhận xuất xứ hàng hóa trên hóa đơn, phiếu giao hàng hoặc chứng từ thương
mại khác có đủ thông tin về hàng hóa, bằng cách đánh máy, đóng dấu hoặc in nội
dung lời văn khai báo xuất xứ hàng hóa trên chứng từ. Nhà xuất khẩu sử dụng Mẫu
lời văn khai báo xuất xứ bằng một trong các phiên bản ngôn ngữ được quy định
tại Phụ lục VII ban hành kèm theo Thông tư này và phù hợp với quy định pháp
luật của Liên minh châu Âu..."
Chứng từ thương mại có
thể là phiếu gửi hàng, hóa đơn chiếu lệ hoặc phiếu đóng gói. Chứng từ vận tải
như vận tải đơn hoặc vận đơn hàng không không được coi là chứng từ thương mại
khác.
Như vậy: Invoice,
Packing List, PI đều có khả năng trở thành chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng
hóa, nếu nó có in nội dung lời văn khai báo tự chứng nhận xuất xứ (tuyên bố
REX)
Thứ 2: Tuyến bố REX là
gì?
Registered Exporter
System (hệ thống REX) là một hệ thống chứng nhận xuất xứ hàng hóa dựa trên
nguyên tắc tự chứng nhận. Xuất xứ hàng hóa được tuyên bố bởi chính các nhà khai
thác kinh tế bằng cách gọi là tuyên bố xuất xứ hay là ‘’tuyên bố REX’’
Khi bên xuất khẩu đủ
điều kiện và đăng ký với phòng thương mại, sẽ được cấp mã số tư chứng nhận xuất
xứ hay còn gọi là mã số REX.
Hải quan Việt Nam có
thể kiểm tra tính hợp lệ của mã số này trên link: https://ec.europa.eu/taxat.../dds2/eos/rex_validation.jsp...
Nội dung tuyến bố REX
phải được thể hiện như sau (tiếng anh) :
The exporter of the
products covered by this document ……(1) declares that, except where otherwise
clearly indicated, these products are of ……(2) preferential origin.
...…………………………………………………………………......................
(3)
(Place and date)
...………………………………………………………………….......................
(4)
(Signature of the exporter; in addition, the name of the person signing the declaration has to be indicated in clear script)
Lưu ý:
(1) Khi chứng từ tự
chứng nhận xuất xứ có chứa nội dung lời văn khai báo xuất xứ được phát hành bởi
nhà xuất khẩu đủ điều kiện, mã số tự chứng nhận xuất xứ (Mã số REX) của nhà
xuất khẩu đủ điều kiện phải được điền vào khoảng trống này. Khi chứng từ tự
chứng nhận xuất xứ có chứa nội dung lời văn khai báo xuất xứ không được phát
hành bởi nhà xuất khẩu đủ điều kiện, phần trong ngoặc đơn sẽ được bỏ qua hoặc
để trống (Cái này hơi khó hiểu, cụ thể lát mình làm rõ hơn, nó liên quan đến
giá trị hàng)
(2) Nêu rõ xuất xứ của
hàng hoá. Khi chứng từ tự chứng nhận xuất xứ có chứa có toàn bộ hoặc một phần
hàng hoá có xuất xứ từ Xớt-ta và Mê-li-la , nhà xuất khẩu phải nêu rõ điều đó
trên chứng từ bằng việc thêm từ “CM” vào phần tự chứng nhận. Tí mình nói rõ
thêm.
(3) Thông tin này có
thể bỏ qua nếu đã được thể hiện trên chính chứng từ đó.
Có nghĩa chứng từ đã có
sẵn ngày tháng ở chỗ khác rồi thì khỏi cần ghi lại bên dưới.
(4) Trong trường hợp
nhà xuất khẩu không phải ký tên, việc miễn chữ ký cũng đồng nghĩa với miễn thể
hiện tên của người ký. Bên dưới mình sẽ giải thích cụ thể hơn.
Cắn cứ chính là 2 vấn
đề trên, Tuy nhiên, cũng theo thông tư 11/2020/TT-BCT, thì tùy vào giá trị hàng,
cách thức viết tuyên bố REX và cách sử dụng cũng có những sự khác nhau, cụ thể
hơn và đi vào thực tế như sau:
Đối với các lô hàng có
trị giá hàng dưới 6000 EUR.
- Với những lô hàng có
trị giá dưới 6000 EUR, nhà xuất khẩu không cần đăng ký mã số REX, như vậy trong
lời tuyên bố REX có thể bỏ trống phần này nếu nhà XK chưa có mã số REX. Tất
nhiên nếu có thì cũng càng tốt thôi.
- Bắt buộc phải có chữ
ký tay rõ ràng của người xuất khẩu (CV 7735/TCHQ-GSCL) , nếu chưa đăng ký mã số
REX.
- Xuất xứ yêu cầu thể hiện
(ô số 2 trong tuyến bố REX) : EU hoặc EUROPEAN UNION, không được để tên nước cụ
thể. Trường hợp chứng từ chứng nhận xuất xứ khai báo khai báo xuất xứ
EU/European Union và khai báo thêm tên một nước châu Âu cụ thể thì không ảnh
hưởng đến tính hợp lệ của chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa.
- Bản gốc chứng từ tự
chứng nhận nộp cùng hồ sơ hải quan (Chưa có quy định cụ thể về cái này, nhưng
tuy duy thì khi đã yêu cầu chữ ký tay rõ ràng thì hải quan hầu hết sẽ yêu cầu
nộp bản gốc để kiểm tra, nếu có REX thì không cần bản gốc)
- Phần thuế suất nhập
khẩu trên TKHQ chọn B25 để hưởng ưu đãi về thuế (Tất nhiên trước khi truyền
TKHQ phải check xem mã Hscode này có được hưởng ưu đãi không đã, chứ áp dụng
B25 mà thuế lại còn tăng thêm thì cạn cmnl lời)
Đối với các lô hàng có
trị giá hàng trên 6000 EUR.
- Với những lô hàng có
trị giá trên 6000 EUR, nhà xuất khẩu bắt buộc phải có mã số REX, như vậy trong
lời tuyên bố REX phải thể hiện mã số REX của người xuất khẩu.
- Cơ quan hải quan chấp
nhận chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa mà không có chữ ký của người xuất
khẩu có mã số REX cho các lô hàng có trị giá trên 6000 Euro (CV 7735/TCHQ-GSCL)
- Xuất xứ yêu cầu thể
hiện (ô số 2 trong tuyến bố REX) : EU hoặc EUROPEAN UNION, không được để tên
nước cụ thể. Trường hợp chứng từ chứng nhận xuất xứ khai báo khai báo xuất xứ
EU/European Union và khai báo thêm tên một nước châu Âu cụ thể thì không ảnh
hưởng đến tính hợp lệ của chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa.
- Bản gốc chứng từ tự
chứng nhận nộp cùng hồ sơ hải quan ? (Tùy hải quan, theo mình trường hợp này
một khi đã có mã REX thì không cần nộp bản gốc vì hải quan có thể tra số REX
trên web, tuy nhiên dù sao nó cũng là một chứng từ thay thế C/O nên hải quan có
đòi hỏi cũng chưa thể bác lại được)
- Phần thuế suất nhập
khẩu trên TKHQ chọn B25 để hưởng ưu đãi về thuế (nếu có )
Có một số vấn đề liên
quan đến tính hợp lệ của chứng từ tự chứng nhận khi hàng chuyển tải, quá cảnh
hay liên quan đến nước thứ 3, mọi người có thể tự đọc thêm 2 công văn liên quan
sau:
Số: 6464/TCHQ-GSQL V/v thực
hiện Hiệp định EVFTA
Số: 7735/TCHQ-GSQL V/v
chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa trong Hiệp định EVFTA